PvdA eist overdracht aan Indonesië
Ter voorkoming van Oorlog om Nieuw-Guinea
Er is geen andere weg die tot oplossing van het Nieuw-Guinea-vraagstuk kan leiden dan die van overdracht van dit gebied aan Indonesië. Alle andere wegen lopen dood. Het zenden van militaire versterkinheb door de Nedrlandse regering vergroot de kans dat het in Nieuw-Guinea tot bloedvergieten komt met als onafwendbaar gevolg het afglijden naar een volkomen uitzichtloze oorlog.
Het zenden van deze versterkingen dient dus onmiddellijk te worden gestaakt. De eis van dit ogenblik is : onderhandelen met bereidheid tot overdracht, waarbij ernaar moet worden gestreefd dat binnen dit kader de grootst mogelijke garanties worden verkregen voor de toekomstige ontwikkeling van de Papoea's.
Dit is de strekking van het betoog dat de heer J. de Kadt namens de fractie van de Partij van de Arbeid gistermiddag in de Tweede Kamer heeft gehouden als eerste spreker in het debat over de brief die minister-president De Quay vorige week aan de volksvertegenwoordiging heeft gezonden.
De belangstelling voor deze vergadering was overweldigend: reeds van elf uur af wachtten op het Binnenhof de eerste groepjes toeschouwers om tot de tribune toegelaten te worden.
De heer De Kadt (PvdA) herinnerde eraan dat de socialistische fractie herhaaldelijk heeft gepoogd tot een debat over Nieuw-Guinea te komen. De regeringspartijen hebben het kabinet gesterkt in de opvatting dat daarmee het landsbelang zou worden geschaad.
Fel kantte zich de heer De Kadt tegen deze tactiek. Op het ogenblik, zo zei hij, gaat het niet om detailpunten, en zelfs niet alleen om het zenden van versterkingen en om de verlenging van de dienstplicht.
Wat overheerst is de vraag welk perspectief het kabinet De Quay in de gegeven omstandigheden heeft te bieden.
De vrees dat bij een vroeger tijdstip van dit debat de sfeer van vertrouwen zou zijn geschonden waarin het overleg noodzakelijkerwijs moet worden gevoerd, is geheel ongegrond. Juist gezien de beperkte strekking van het vooroverleg, is een discussie over de hoofdlijnen van het regeringsbeleid op dit ogeblik zeer wel mogelijk.
Welke mogelijkheden zijn er zoals de zaken nu staan ?
Zou Nederland zijn beleid erop blijven richten om zich in de gevarenzone rondom Nieuw-Guinea te handhaven, dan moet dit vroeg of laat mensenlevens kosten. Het is ondenkbaar dat daarmee iets zou worden bijgedragen aan de oplossing van het probleem.
Provocatie
De voorbereiding van een onafhankelijke Papoeastaat wordt door Indonesië beschouwd als een provocatie van de erste rang. Zulk een staat zou nog in de Verenigde Naties een kans maken, noch op enige steun mogen rekenen van de Verenigde Staten of Australië.
Als de regering dit gevaar onderkent, dient zij dit heel duidelijk uit te spreken. Wat de kwestie van de zelfbeschikking aangaat, ook in de regeringspartijen dringt geleidelijk aan het besef door dat dit begrip niet vatbaar is voor eenzijdige interpretatie.
De heer De Kadt betreurde het dat er zo weinig bekend is over het standpunt dat in Djakarta wordt ingenomen. Duidelijk is evenwel dat voor president Soekarno een ding overheerst: van de vraag of het tot bestuursoverdracht zal komen hangt het af of besprekingen naar zijn mening al dan niet zin hebben.
De techniek van de bestuuroverdracht en het probleem van de rol die de papoea's zelf kunnen spelen, komt voor de Indonesische leiders duidelijk op de tweede plaats.
Ik heb sterk de indruk, aldus de socialistische woordvoerder, dat ook van de kant van de Verenigde Staten de zaak zo wordt gesteld.
STANDPUNT
Hij informeerde naar het standpunt van de regering ten deze opzichte. Meent het kabinet nog steeds als eerste eis die van de zelfbeschikking te kunnen stellen? Zo ja dan staat het wel vast dat het nimmer tot onderhandelingen zal komen.
De brief van de regering besprekend, constateerde de heer De Kadt dat het van weinig politiek inzicht getuigt te hopen dat de soekarnisten zouden ophouden soekarnisten te zijn en zich als zodanig te gedragen.
Er heerst weliswaar geen oorlogsttoestand in Nieuw-Guinea, maar wel een sfeer van actieve vijandigheid, en het is duidelijk dat deze zal blijven bestaan zolang Indonesië niet zijn zin heeft gekregen.
De klaagliederen die de regering aanheft over het vortduren van de Indonesische propaganda en wat daarmee gepaard gaat, zijn daarom irreëel.
Natuurlijk keuren wij de daden van agressie volstrekt af. Het zou kunnen zijn dat deze de provocerende bedoeling hebben of te komen tot het afbreken van de onderhandelingen of een oorlog, onvermijdelijk te maken. Juist in dat geval is echter een actieve Nederlandse politiek nodig.
In dit opzicht zou prof. DeQuay zelfs van president de Gaulle nog wel iets kunnen leren. In de laatste fase van de onderhandelingen met de FLN heeft deze er terecht voor gezorgd dat de wil om toto overeenstemming te komen bleef overheersen en heeft hij zich niets aangetrokken van de incidenten die in Algerije bij voortduring werden uitgelokt.
Het kabinetsbeleid dient erop gericht te zijn de noodlottige ontwikkeling te stuiten die Nederland zou doen afglijden naar een oorlog. Met het zenden van versterkingen en verlenging van de dienstplicht in Nieuw-Guinea wordt dit niet bereikt.
Daarbij komt dat deze maatregelen de sterkte van het Nederlandse NAVO-aandeel schaden. Dit feit is des te ernstiger, omdat het bewijst dat het kabinet-De Quay geen verhoudingen kent ten opzichte van zijn plichten in Europa enerzijds en die in Nieuw-Guinea anderzijds.
De weg die men thans heeft ingeslagen leidt onafwendbaar naar een politieke nederlaag, ook al zou hij zijn bezaaid met militaire overwinningen. Wellicht, aldus de heer de Kadt, hebben sommigen het bewijs nodig dat ginds voor een overmacht moet worden geweken. De socialistische fractie acht dit bewijs overbodig.
In een militair avontuur blijft Nederland alleen staan. En zelfs in het ondenkbare geval dat de Verenigde Staten of Australië Nederland te hulp zouden komen, dan nog is er geen enkel nationaal belang gemoeid met een oorlog om Nieuw-Guinea.
Gesproken is er ook over de Nederlandse eer. Welnu deze eist dat de papoea's duidelijk wordt gemaakt in welke positie zij en wij verkeren. Wat de internationale rechtsorde aangaat, Nederland kan hieraan geen grotere dienst bewijzen dan het conflict om Nieuw-Guinea zo gauw mogelijk uit de wereld te helpen.
MERKWAARDIG
Merkwaardig noemde de heer De Kadt een passage die in de brief van de minister-president bijna aan het slot voor komt. Daarin wordt de hoop uitgesproken dat een aanvaardbare oplossing kan worden gevonden 'welke rekening houdt met de belangen van de Papoea's'.
De socialistische woordvoerder informeerd wat de regering met deze uitlating precies bedoelt. Men kan eruit afleiden dat zij de eis van de zelfbeschikking heeft opgegeven of beizg is op te geven. Er is klaarheid nodig over de uitleg die aan deze passage moet worden gegeven.
Het Vrije Volk,
DONDERDAG 5 april 1962
